Δελτίο Τύπου ΕΣΕΕ για τον προϋπολογισμό

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 42, 105 63 ΑΘΗΝΑ

Αθήνα, 18 Νοεμβρίου 2011

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Σχόλια για την κατάθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2012

«Ο προϋπολογισμός του μεγάλου κουρέματος»

Η κατάθεση του Προϋπολογισμού της Ελληνικής Οικονομίας για το 2012 στηρίζεται σε προβλέψεις που χαρακτηρίζονται από φορολογικές υπερβολές και απίθανες εμπνεύσεις είσπραξης  φόρων, ενώ πολλές φορές φαίνεται πως ο σχεδιασμός των εξωπραγματικών μέτρων, πέρα από εξαιρετικά μυωπικός,   δεν έχει λάβει υπόψη τις  ιδιαιτερότητες της ελληνικής κοινωνίας.

Σε γενικές γραμμές, το σχέδιο του νέου Προϋπολογισμού προβλέπει: α) Μείωση του αφορολόγητου στα 5.000 €, β) Κατάργηση του μέτρου έκπτωσης φόρου μέσω συγκέντρωσης αποδείξεων και γενικότερα φοροαπαλλαγών και εξαιρέσεων, γ) Διατήρηση του τέλους επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες καθώς και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, δ) Ριζικές αλλαγές επί τα χείρω στη φορολόγηση ακινήτων, με το ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων, ε) Εξίσωση του ειδικού φόρου πετρελαίου θέρμανσης με αυτόν της κίνησης, στ) Εργασιακή εφεδρεία, ανεργία και απολύσεις, ζ) Υιοθέτηση του νέου μισθολογίου, το οποίο επιφέρει περαιτέρω μειώσεις σε μισθούς στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Η έκκληση που απευθύνεται στους Έλληνες πολίτες καθιστά το σχέδιο του Προϋπολογισμού περισσότερο ευχολόγιο παρά λογιστική αποτίμηση τους Προγράμματος της κυβέρνησης. Η εικόνα που προκύπτει φανερώνει απροκάλυπτα πλέον πως η επιλογή να μετατραπεί η Ελλάδα το ταχύτερο δυνατό σε χώρα τύπου Ινδίας ή Κίνας, με εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές εργαζομένων με το πρόσχημα της τόνωσης της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητάς της, έχει ήδη ληφθεί.  Η Τρόικα επιθυμεί να εφαρμόσει τη «θεραπεία σοκ», αδιαφορώντας πλήρως για τις επιπτώσεις στην ελληνική κοινωνία. Η χώρα μας, υιοθετώντας το ευρώ, έχασε τη δυνατότητα της υποτίμησης ως πρόσκαιρου, έστω, μέτρου ανάκτησης της ανταγωνιστικότητάς της.  Αντίθετα, χρησιμοποιεί ένα νόμισμα το οποίο την τελευταία δεκαετία (2001-2011) έχει ανατιμηθεί κατά 56%, έναντι του δολαρίου. Για το λόγο αυτό, η «εσωτερική υποτίμηση» προτείνεται ως η μοναδική λύση μέσω ανηλεούς μείωσης μισθών, επιδομάτων, συντάξεων κάτι που θα έχει δραματικές επιπτώσεις στην κατανάλωση.

Πιο συγκεκριμένα:

ü  Ενώ το Προσχέδιο αναφέρεται ρητά στο γεγονός ότι «οι δείκτες οικονομικού κλίματος και οι δείκτες προσδοκιών παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα», προδιαγράφοντας με αυτόν τον τρόπο τη συνέχιση της βαθιάς ύφεσης και για το επόμενο χρονικό διάστημα, προσδιορίζει την ύφεση για το τρέχον έτος στο 5,5%, ενώ για το 2012 σε μόλις 2,8%, αγνοώντας τις επιδράσεις της φορολογικής λαίλαπας που η ίδια η κυβέρνηση είναι έτοιμη να εφαρμόσει.

ü  Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να υποχωρήσει κατά 6,2% για όλο το 2011, ενώ παράλληλα ο εναρμονισμένος ΔΤΚ αυξήθηκε στην περίοδο Ιαν.-Αυγ. κατά 3,4%, εξαιτίας και της υπερφορολόγησης, γεγονός που εξέπληξε δυσάρεστα την ίδια την Τρόικα (περίμενε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων μέσω πτώσης των τιμών τους) και φανερώνει μάλλον άγνοια για την πραγματική διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Η πρόβλεψη του νέου προϋπολογισμού για διαμόρφωση του ΔΤΚ σε 0,6 % εντείνει αυτές τις ανησυχίες. Η πρόβλεψη για την υποχώρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, το 2012 λίγο περισσότερο από 4% (σε σταθερές τιμές) εν μέσω φοροκαταιγίδας, περικοπών μισθών και υψηλότατης ανεργίας μπορεί να θεωρηθεί μάλλον σαν υπερβολικά αισιόδοξη. Ανεξάρτητα από το ακριβές της ύψος, η υποχώρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης συνεπάγεται στραγγαλισμό των εναπομείναντων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

ü  Το μέσο ποσοστό της επίσημης ανεργίας για το 2011 εκτιμάται σε 15,4% (σε εθνικολογιστική βάση), εκτίμηση μάλλον αισιόδοξη αν σκεφτεί κανείς το πάγωμα των προσλήψεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, τα λουκέτα στις επιχειρήσεις, την εφαρμογή του μέτρου της εφεδρείας καθώς επίσης και τις αρνητικές επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής στην ανάπτυξη. Το εννιάμηνο του 2011 χάθηκαν 67.000 θέσεις εργασίας, ενώ οι απολύσεις έφτασαν τις  27.000, αυξημένες κατά 55%. Η πραγματική ανεργία, συμπεριλαμβανομένων και των αυτοαπασχολούμενων, αναμένεται το 2012 να υπερβεί το 20%, όταν ο προϋπολογισμός για το 2012 κάνει λόγο για 17,1%.

ü  Η ρευστότητα στην αγορά έχει περιοριστεί δραματικά εξαιτίας της στροφής των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στις καταθέσεις τους, προκειμένου να καλύψουν καταναλωτικές ή λειτουργικές δαπάνες, στη συνεχώς αυξανόμενη δυσκολία εύρεσης χρηματοδότησης καθώς και «στην αυξημένη αβεβαιότητα μερίδας των αποταμιευτών, η οποία οδήγησε στη μετακίνηση αποταμιευτικών κεφαλαίων από στοιχεία του Μ3 προς τοποθετήσεις εκτός του Μ3 (όπως τοποθετήσεις στο εξωτερικό, τραπεζογραμμάτια ή χρυσές λίρες)». Συνισταμένη όλων αυτών είναι η έλλειψη ουσιαστικά χρηματικών κεφαλαίων που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τις επενδύσεις και συνεπώς την ανάπτυξη.

ü  Στο ίδιο μήκος κύματος, οι συνολικές επενδύσεις σημείωσαν μείωση, σε σταθερές τιμές, κατά 16,5% και 12,9% για τα έτη 2010 και 2011 αντίστοιχα, ενώ για το 2012 αναμένεται να υποχωρήσουν περαιτέρω κατά 4%, με την εκτίμηση αυτή να απέχει μακράν της ελληνικής πραγματικότητας. Σε κάθε περίπτωση, αποκλείεται κάθε ελπίδα όχι μόνο για αντιστροφή της ύφεσης αλλά ούτε καν να την άμβλυνσή της.

ü  Οι αστοχίες του Προϋπολογισμού του 2011 και η αδυναμία επίτευξης των στόχων βαραίνει επιπλέον τον Προϋπολογισμό του 2012, ο οποίος καλείται να καλύψει την απόκλιση κατά 0,7%-0,9% που παρατηρείται στην εκτέλεση του Προϋπολογισμού του τρέχοντος έτους (τουλάχιστον 1,1 δις). Αυτό μεταφράζεται σε ακόμη περισσότερες περιοριστικές πολιτικές (αυξήσεις φόρων, μειώσεις φοροαπαλλαγών, μηδενικές προσλήψεις, απολύσεις, μειώσεις στις δημόσιες επενδύσεις, μειώσεις μισθών και επιδομάτων).

ü  Οι εκτιμήσεις για αυξημένα έσοδα από την άμεση φορολογία κατά 14,3%, έναντι του 2011, έρχονται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές της Οικονομικής Επιστήμης, η οποία υποστηρίζει πως σε συνθήκες μεγάλης ύφεσης είναι επιβλαβής η επιβολή νέων φόρων και κυρίως, εξαιρετικά αμφίβολη η είσπραξή τους. Έκπληξη προκαλεί και η αισιοδοξία για περαιτέρω αύξηση των εσόδων του κράτους για το 2012 τα οποία αναμένεται να διαμορφωθούν σε 59,184 δισ., αυξημένα κατά 8,25% σε σχέση με το 2011.

ü  Η πρόβλεψη για περιστολή των συνολικών δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού, μέσω πολύ επίπονων μέτρων, στα 70.405 εκατ. ευρώ το 2012, μειωμένες κατά 666 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αντίστοιχες προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στο ΜΠΔΣ έτους 2012 και κατά 765 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2011, είναι αμφίβολο αν θα επαληθευτεί εξαιτίας των εντονότατων κοινωνικών αντιδράσεων αλλά και του κόστους των κοινωνικών επιδομάτων, των οποίων οι δικαιούχοι αυξάνονται πλέον με ταχύτητα γεωμετρικής προόδου.

ü  Η δυναμική του χρέους της κεντρικής διοίκησης δεν αναχαιτίζεται παρά τις οδυνηρές θυσίες της ελληνικής κοινωνίας. «Το χρέος της κεντρικής διοίκησης στο τέλος του έτους 2011 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 373.220 εκατ. ευρώ ή 169,4% του ΑΕΠ, έναντι 340.286 εκατ. ευρώ ή 147,8% του ΑΕΠ το 2010, παρουσιάζοντας αύξηση το 2011 κατά 21,6% περίπου του ΑΕΠ. Το έτος 2012 το ύψος του χρέους της κεντρικής διοίκησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 391.420 εκατ. ευρώ ή 181,8% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 12,4% του ΑΕΠ έναντι του 2011». Η εικόνα αυτή προκαλεί τα πλέον δυσάρεστα συναισθήματα στους Έλληνες πολίτες οι οποίοι πλέον θεωρούν μάταιη όλη αυτή την προσπάθεια και την παρομοιάζουν πλέον χωρίς δισταγμό ως το σύγχρονο «Πίθο των Δαναΐδων».

ü  «Οι δαπάνες για πληρωμή τόκων, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα έσοδα από τις προγραμματισμένες αποκρατικοποιήσεις, ανέρχονται σε 17.900 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1.000 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τη σχετική εκτίμηση στο ΜΠΔΣ και κατά 1.600 με τις εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του 2011» (7,4% ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ για το 2012 προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στο 8,3%), γεγονός που υπογραμμίζει με τον πλέον εμφατικό τρόπο τους επαχθείς όρους με τους οποίους δανείστηκε η ελληνική κυβέρνηση από την Tρόικα καθώς και το μέγεθος των θυσιών τις οποίες καλείται να καταβάλει μακροχρόνια.

ü  Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι καλούνται το 2012 να καταβάλουν ουσιαστικά διπλή εισφορά αλληλεγγύης, αφενός με μηνιαία παρακράτηση για τα εισοδήματα του 2012 και αφετέρου με εκκαθάριση δηλώσεων για εκείνα που αφορούν το 2011. Πραγματικά θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον το ερώτημα αν οι ασκούντες την οικονομική πολιτική έλαβαν υπόψη τους την περαιτέρω συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος και τις χωρίς υπερβολή καταστροφικές συνέπειες που θα έχει αυτό στην κατανάλωση και στο εμπόριο.

ü  Επιπρόσθετα, η διάταξη για το αφορολόγητο όριο των συνταξιούχων άνω των 65 ετών και των νέων κάτω των 30 γίνεται ακόμα σκληρότερη, αφού οι δύο αυτές κατηγορίες θα χάνουν αρχικώς υποσχόμενο αφορολόγητο των 9.000 ευρώ εφόσον τα εισοδήματά τους υπερβαίνουν τα 9.400 ευρώ (περίπου). Δημιουργείται έτσι το παράδοξο, συνταξιούχος με σύνταξη ύψους 9.500 ευρώ να έχει αφορολόγητο όριο τα 5.000 ευρώ και να καλείται να καταβάλει φόρο 450 ευρώ ενώ ένας άλλος συνταξιούχος με ελαφρά χαμηλότερη σύνταξη, 9.400 ευρώ, να έχει αφορολόγητο τα 9.000 και να καταβάλει φόρο μόλις 40 ευρώ, διαφορά της τάξης του 1.025%. Η φορολογική πολιτική αφυδατώνει με κάθε τρόπο την αγορά, αδιαφορώντας για τις δευτερογενείς συνέπειες, αγνοώντας πως η οικονομία δεν είναι στατικό αλλά δυναμικό σύστημα με πολλαπλά δίκτυα .

ü  Τέλος, όλες οι βασικές παραδοχές του Σχεδίου έγιναν με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 26^ης Οκτωβρίου 2011 (PSI-EFSF), οι οποίες όμως, ακόμα και σήμερα, είναι αμφίβολο για το εάν και με ποιο τρόπο θα εφαρμοστούν μετά τις αποφάσεις του ύψους του «κουρέματος» κατά 50%, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την ελληνική προσπάθεια διεξόδου από την κρίση.

ü  Οι προβλέψεις για έλλειμμα 5,4% του ΑΕΠ το 2012 μετά την εφαρμογή του PSI από 9% φέτος, καθώς και της ύφεσης 2,85 από 5,5% φέτος, αλλά κυρίως η για πρώτη φορά αναμονή πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 1,1% του ΑΕΠ το 2012, μάλλον θα είναι από τα πρώτα στοιχεία που θα αναθεωρηθούν, σύντομα.  

Οι όροι και οι προϋποθέσεις του φετινού προϋπολογισμού είναι δημιούργημα μεγαλύτερης φτώχειας και δυσπραγίας για την ελληνική οικονομία και θα τον χαρακτηρίζαμε ως τον προϋπολογισμό του μεγάλου «κουρέματος» του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων κατά πολύ παραπάνω του 50%, ενώ η αύξηση των φόρων κατά 45% και η μείωση των αποδοχών κατά 25% θα αφήσει όλους τους εργαζόμενους χωρίς ετήσιο εισόδημα.

Οι είκοσι παλαιοί και νέοι διαφορετικοί φόροι που στηρίζεται ο νέος προϋπολογισμός δεν έχουν καμία επαφή με τα οικονομικά χάλια της αγοράς και τη δεινή κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών.

Το ραντεβού μας με την ελεγχόμενη χρεοκοπία θα μας βρει χωρίς την παραμικρή ικανότητα να ανακάμψουμε, με αποτέλεσμα να μείνουμε για πολλά χρόνια στην κόλαση της πτώχευσης. Άλλωστε, εδώ και καιρό ζούμε υπό καθεστώς ομηρίας και απειλής  για τη μη καταβολή της επόμενης δόσης.

Με το συγκεκριμένο προϋπολογισμό απαξιώνεται κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία και κάθε αξιοπρέπεια, αφού όλοι οι Έλληνες φορολογούμενοι, συμπεριλαμβανομένων των μέχρι σήμερα συνεπών και ενήμερων, είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούνε σε οριστική στάση πληρωμών.

Η ΕΣΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει σταθερά τη μείωση της φορολογίας σε συνδυασμό με τη μείωση της ανεργίας, την πραγματοποίηση  μικρομεσαίων επενδύσεων και τη δημιουργία νέου συντελεστή κεφαλαίου, φυσικού και ανθρώπινου, ως τη μόνη, μακροχρόνια και αξιοπρεπή δίοδο ανάπτυξης που θα εγγυάται την απασχόληση και την αξιοπρεπή διαβίωση για όλους ανεξαιρέτως τους Έλληνες.

Εν κατακλείδι, ο φετινός προϋπολογισμός μπορεί να χαρακτηριστεί ως άλλος ένας  προϋπολογισμός λιτότητας  και φόρων, ως ένας προϋπολογισμός εικονικής πραγματικότητας και ως ένας προϋπολογισμός βέβαιης  αναθεώρησης.